Czechosłowacja, lata 80. Do klasy wchodzi nowa nauczycielka. W ramach zapoznania się z uczniami prosi o przedstawienie się - nie tylko imieniem i nazwiskiem, ale przede wszystkim profesją rodziców, co skrupulatnie notuje w zeszyciku: fryzjerka, mechanik, hydraulik, pracownik lotniska… Ach, jakież wspaniałe otwierają się perspektywy! Bo któż zaryzykuje konflikt z nauczycielem uczącym jego dziecko? W dodatku przewodniczącą szkolnego oddziału partii rządzącej?
"Nauczycielka" Jana Hrebejka to przerażający obraz społeczeństwa, w którym prymitywna manipulatorka, praktycznie nietykalna dzięki stanowisku w partii, demoluje świat dzieci i ich rodziców. A szerzej - to studium zniewolenia w zideologizowanym państwie zarządzanym strachem, w którym dominują donosiciele, konformiści, ludzie zaprzedani albo zwykli tchórze.
I tylko garstka odważnych...